|
Documents linguistiques galloromans docForez0131314 (n. st.), 29 décembre — 1316, 21 avril. Type de document: Compte de dépenses (extraits) Objet: Comptes des dépenses du comte Jean Ier de Forez, à Montbrison, à Reims et à l’ost en Flandre, à la suite du roi Louis X le Hutin. Support: Le registre, de 87 feuillets papier, comprend deux parties: 30 folios de décembre 1314 à avril 1316, concernent les dépenses extraordinaires. Les 57 autres folios, écrits dans l’autre sens, concernent les dépenses ordinaires de 1315. Ces comptes sont rédigés sur deux colonnes. Largeur, 23 cm, hauteur, 35 cm. Lieu de conservation: Archives départementales de la Loire. B supplément 4[a]. 2 ☐ Item, die lune…, [20 janvier 1315 n.st.], solvi dicte la Mignota, pro quadam pelle empta pro orlandis lo marchipies domini comitis, .III. s. .VI. d. v. 3 ☐ Item [29 janvier], solvi pro duabus tarevellis emptis per Girardum de Graveriis ad opus boteyllerie, apud Montembrisonem, .XII. d. 4 ☐ Item [4 février], solvi tribus hominibus qui fecerunt unum furnum in domo hospitalis de Montebrisone, ad decoquendum les eschaudes, .XVIII. d. v. 5 Item [5 février], cuidam vitreario de Montebrisone, pro septem amolis emptis, ad tenendum aquam ardentem, .XII. s. v. 6 Item, die jovis [6 février], pro .XXIIII. alnis panni retonsis, pro rauba duorum charreteriorum, Mich. lo Mareschaut et Jaquemini l’Armeyor, .V. s. v. 7 ☐ Item, pro duobus seris [1] … ad opus armayorum, in quo tenentur linteamina, apud Montembrisonem, .II. s. v. 8 Item, pro quadam breya ad faciendum panem, .VIII. s. v. 9 ☐ Item, die lune [17 février], solvi Petro Bercueyol, appothecario, pro… quodam laytuerio, .XXXVII. s. .VI. d. 10 ☐ Item, pro lexivo empto apud La Chiriteu pro capite domini… comitis lavanda [i], .X. d. v. 11 ☐ Item, ipsa die [1er mars], pro dragia empta ad opus domini comitis, .XVIII. s. .IX. d. t. 12 Item [4 mars] pro quadam brochia de vendo empta per Johannem de Arellis, barbitonsorem domini comitis, ad opus capitis ipsius domini, .XV. d. t. 13 ☐ Item, pro uno escritoyro et una [2] neto et uno corneto, .IIII. s. .VII. d. t. 14 ☐ Item, pro quadam eypurgia… ad muniendum et curandum raubas domini, .V. s. t. 15 ☐ Item, pro quadam pecia integra panni de reyaco de Gans, .XXII. l. .X. s. t. 16 ☐ Item, pro una uncia de croco, .XVI. d. par. 17 ☐ Item [3], solvi Symon d’Oscheles, dorerio Parisii, .X. s. par. pro sodando quodam tuello ad destillandum aquam ardentem. 18 Item, .XIII. s. .II. d. ob. tur. per .VIII. bocles et .VIII. crepas d’argent ad opus domini, et pro quodam zona. 19 Item, pro duabus seilliis et una furca ferrea, .VII. s. .VI. d. par. 20 Item, solvi pro seya et pro filo, pro facienda quadam rauba, et quadam gannachia, et uno corseto, .XL. s. .III. d. par. 21 ☐ Item, pro gengibro et safran. 22 Item, pro uno grosso martello ad fabricandum quibus tynailliis et pro une parepia et quadam roygneta, .VI. s. par. 23 Item, pro estubis calefaciendis pro domino comite, .XV. s. t. 24 ☐ Item, pro una alna et uno tyhert tele ceree, .III. s. .IX. d. par. 25 Item, pro cutellis et graels et cuiller 26 ☐ Item, pro una libra, tam pipri, zinzibri, canelle, croci et de giroflo, .V. s. t. 27 ☐ Item [4 juillet] [1315], pro duabus pariis de surechaus, et pro rauba libre regis preparanda apud Nemes, ad opus domini comitis, .IIII. s. t. 28 ☐ Item, die dominica sequenti post festum beati Petri ad vincula [3 août] [1315], qua fuit rey coronatus apud Rains, solvi pro quatuor torchiis emptis, .LIIII. s. par… 29 ☐ Item, die jovis [7 août], solvi pro capite domini comitis, Guioti, filii sui, et domini Guillermi de Verneto lavandi, apud Sanctum Quintinum, .III. s. tur. Item, pro facienda quadam parva bursa tele et quodam capitegio et muniento pro lavando capite domini comitis, et maleta domini comitis preparata, .X. d. t. … 30 ☐ Item, pro duabus corregiis, emptis per manum St. de Bargiis, ad muniendum les fautes domini comitis cum quibusdam bocliis, .V. s. par. Item, pro quadam pelle de velino ad faciendum correyas pro arneyo domini comitis, .II. s. .VI. d. par. 31 Item, pro coyssotis domini comitis preparatis, .IIII. s. par. 32 Item, pr 33 ☐ Item, solvi pro expensis infrascriptis… pro arneio Guioti, filii domini comitis preparato et quadam tunica nova… Primo, pro duabus unciis seye, .VI. s. .V. d. par. 34 Item, die martis [26 août] pro uno cubello vini, … .XX. lbr. par. … 35 ☐ Item, solvi Roberto de Brugiun, appothecario, 36 ☐ Item, pro balena empta pro faciendis sotularibus ad armandum ad opus domini comitis, .VII. s. par. 37 ☐ Item, solvi [31 août] Johanni, venditori cacabum, pro uno chauderon empta [4] ab eodem, duobus chauderons, duobus bacins, unam graelli, .VII. l. .XIIII. s. par. 38 Item, pro sex godetis stanni, .II. s. .II. d. par. 39 ☐ Item, .XXXVI. s. pro uno bacono empto de providancia pro portando in acie. 40 Item, pro cohopertura duorum pariorum sotularium ad armandum, factarum de balena, pro domino comite, apud Atrabatum, .VII. s. par. 41 Item, pro quaterviginti alnis tele lingie emptis a Mariot, la teylere d’Arrat, .LIX. s. .IX. d. par., pro faciendis saccis et mengeuris ad opus equorum. 42 Item, pro uno capello de bievra ad opus domini comitis, apud Atrabatum, .XIIII. s. .VI. d. p. 43 Item, solvi pro rebus emptis de providencia, pro ipsis portandis in acie: 44 ☐ Item, pro tribus lanternis, .VI. s. par. 45 ☐ Item, tradidi valeto domini G., pro emendis tribus cohoperturis equorum de fleciatis, .XIII. s. p. … 46 Item, pro tribus assis cadrige novis, emptis apud Insulam, .VIII. s. p. … 47 ☐ Item, solvi [7 septembre] [1315] pro seya empta pro faciendo quodam corseto pro domino comite, .II. s. .III. d. … 48 ☐ Item, pro tribus pariis de guignibaux et quibusdam cirotecis, emptis apud insulam pro domino comite, … .IIII. l. .XVI. s. p. 49 Item, pro quodam forrello empto ad portandum ipsius bacignetum, .IIII. s. p. … 50 Item, Jaquemino l’armeour, .II. s. .XI. d. p. pro les greves domini comitis preparatis et coysotis suis. 51 ☐ Item, eadem die [19 septembre], solvi apud Attrabatum cuidam escoferio, pro quinque pariis sotularium ad opus domini comitis, .XIIII. s. p. … 52 ☐ Item, pro uno bast somerii empto apud Tornay, ad opus roncini morelli, pro portando garnimento coquine, .XX. s. t. … 53 ☐ Item, eadem die [24 septembre], solvi apud Compendium pro tribus alnis cum dimidia tele lingie empte p 54 ☐ Item, solvi pro quodam martello et quodam derivour et quadam truchia ad ferrandum, .XVIII. d. p. … 55 ☐ Item, pro dimidia libra cubebarum confectarum, .IX. s. p. … 56 ☐ Item, eadem die [15 octobre], solvi pro quadam subseintia empta Parisius ad opus domini comitis, munita d’yveure et de argento [8] … 57 ☐ Item, die veneris sequenti [17 octobre], tradidi valeto boteillerie qui rediit Parisius de Sancto Germano, quesitum .III. marchipez pro domino comite, .II. s. … 58 ☐ Item, pro duabus mensis ad comedendum cum banchis et estepis emptis, .XL. s. .VI. d. p. … 59 ☐ Item, pro quodam hostio empto et facto in camera ipsius domini comitis in muro facto de novo, et pro quadam poste posita in dreczatorio coquine, .VIII. s. p. 60 ☐ Item [5 novembre], solvi apud Compendium, pro duodecim alnis de futaino, emptis pro faciendo quodam capitegio de nocte ad opus domini comitis, .XVI. s. p. 61 ☐ Item, die sabbati sequenti [15 novembre], pro duobus louros et tribus cagiis et una longia ad opus unius falconis, .XVI. s. .VI. d. p. [9]. 62 Item, pro duabus libris zinzibri mendriani, emptis ad opus domini comitis, .X. s. p. 63 ☐ Item [17 novembre], pro quibusdam trablers emptis Parisius, ad ludendum ad stabulas, .X. s. p. … 64 ☐ Item, pro duabus cagiis [ii] et uno louro, .XI. s. .VI. d. 65 ☐ Item, die dominica [23 novembre], pro quodam bendello faciendo, et una cucufa de nocte pro domino comite, .VIII. d. p. … 66 Item, eodem die [24 novembre], solvi pro diversis specibus et herbis emptis pro faciendo uno cristire pro domino comite, .VII. s. p. 67 ☐ Item [1er décembre] solvi pro hostio facto in parva garde robe domini comitis… 68 Item, pro quadam maleta empta pro portando rauba domini comitis, .VII. s. p. … 69 ☐ Item, pro duobus colars, emptis ad opus leporariorum domini comitis, .XXII. d. p. 70 Item, pro panno forrate [12] cujusdam gannachie domini comitis, retondendo, .XVIII. d. … 71 ☐ Item, die dominica [4 janvier 1316 n.st.], solvi Laudun. pro quodam palafredo bay empto ad opus domini comitis, .XXXVI. l. p. … 72 ☐ Item [10 janvier], pro quatuor cucignetis forratis de pluma duveti, ponderantis .XXV. libr., ad libram laudunensem, .CI. s. p. … 73 Item, ipsa die, pro septem mantilibus, continentibus .XLI. alnis et unum quarterium, .LI. s. .VIII. d. p. 74 ☐ Item, solvi per orpiment empto pro falconibus, .XVIII. d. p. … 75 ☐ Item [5 février], tradidi domino comiti laudunensis .VIII. s. p. pro ludendo ad aleas cum Joh. Lochardi… 76 Item, pro quatuor duodenis cucufarum emptis Laud., ad opus filie domini comitis, .L. s. t. .II. d. 77 ☐ Item [22 février], .X. s. p. pro emendo vino pro aqua ardenti facienda ad opus domini comitis… 78 Item, solvi pro una magna mala et uno behu someriorum emptis Par., ad opus domini comitis, .LXVIII. s. p. 79 Item, solvi apud Montemdiderium quinque alnis panni retondendis pro facienda quadam mala tunica pro domino comite, .XII. d. p. 80 Item, solvi pro pannis lingiis camere domini comitis buyandis [iv] apud Montemdiderium, .XVI. d. v. … 81 ☐ Item, solvi apud Roye, pro dimidia alna de sandar empta, et pro filo de serico, pro muniendo quodam gilecerio ad opus domini comitis, .II. s. .X. d. … 82 ☐ Item, solvi pro tribus orinalibus cum estoiis suis, .X. d. p. … 83 ☐ Item [14 mars], tradidi Roberto, appothecario, p 84 Item, solvi quadam alna tele lingie, pro faciendis chauczonibus ad opus domini comitis, .XVIII. d. p. … 85 Item, tradidi Petro de Fremont pro .VIII. peciis d’etamit, pro faciendis curtinis pro lecto domini comitis, apud Rem., .IIII. l. .IIII. s. .VIII. d. p. 86 ☐ Item [23 mars], pro quodam unguento ad opus manuum domini comitis, et duobus laitueres, unum ante comestionem, et alium post comestionem, .XX. s. 87 Item, pro estoiis duorum potorum argenti, .X. s. p. … 88 Item, pro quodam corregia empta ad portandum claves cofinellorum domini comitis, .XIIII. d. p. 89 ☐ Item [29 mars], solvi apud Roie, pro duabus bursis ad tenendum tabulas domini comitis novas et les eschatz, .X. d. p. 90 Item [30 mars], .V. s. pro quodam charnerio… 91 ☐ Item, die sabbati [10 avril], pro .XVI. tapitz emptis pro cooperturis lectorum valetorum, .LXVI. s. p. [13] … 92 ☐ Item, .XLVII. s. p. pro quinquaginta duas alnas tele lingie, empte pro fluinis faciendis culcitrarum qui erant in hospicio Sancti Marcelli Parisii… 93 Item, solvi Raynerio, appothecario Parisius, pro torchiis et especes, .L. s. p. 94 Item, pro duobus duodenis anulorum, et pro ribetis que deficiebant in curtinis domini comitis, .XIIII. d. p. … 95 ☐ Anno. CCC°XVI°. 96 ☐ Item, pro estoiis eorumdem vinageriarum [v], .III. s. p. … 97 Item, pro quodam capello de bievra operato de serico, .XXXII. s. p. … 98 ☐ Item [18 avril], pro prifecto facto de faciendo quodam gradu pro descendendo de saleez camere domini comitis in prato magno retro dictam cameram de Sancto Marcello, .C. s. p. 99 Item, pro duabus boutz ad portandum vinum, emptis Parisius, .CX. s. p. … 100 Item, pro octo pennis supertunicalum agnorum, vocatis d’elesque, et quatuor pennis capuciorum agnorum, ad opus domini comitis, .XIIII. l .X. s. p. 101 ☐ Item, die mercurii [21 avril], eidem [Oysellet][,] [sutori] [sotularium], pro tribus pariis de surechaux, ad opus domini comitis, .VI. s. p. … 102 ☐ Item [24 avril], pro les marchipies camere domini comitis preparandis, .VIII. s. p. 103 Item, p 104 Item, pro .XL. scutellis argenti signandis cum dalphino, .VIII. s. p. 105 ☐ Item, die veneris [fuit] [dominus] [comes] [tota] die apud Montembrisonem [vi]. 106 Item, .II. asinatas vini. 107 Item, .XLVIII. equos de hospicio, .X. equos extraneos et .X. behues [vii]. 108 Item, pro feno ligato per totam edompmadam [16], .IIII. s. v. 109 ☐ Item, .II. asinatas et .I. barrale vini. Item, pro vitris emptis, .III. s. v. 110 Item, .IIII. lepores. Item, .VII. cuniculos. Item, .III. perdrices de chacia. Item, .XXVIII. gallinis et .II. pro falconibus. Item, pro carnibus emptis ad opus del chalmengier, .XVIII. d. v. … 111 ☐ Item, pro quodam muliere qui fecit los buels, .VIII. d. v. … 112 ☐ Item, pro foquapibus [viii] faciendis, .VI. d. v. 113 ☐ Item, pro lactentis emptis, .III. s .II. d. v. … 114 ☐ Item, pro uno barutello empto, .XX. d. v. … 115 ☐ Item, .XI. equos de hospicio et .III. behues. Item, in borrelleria, .VI. d. 116 Summa expensis ordinariis totius septimane… dimidium muston… 117 Item, .IX. sestariis .I. demencum avene minus .II. bacigns p 118 ☐ Item, pro carnibus ad opus del chalmengier [ix], .II. s .VI. d. v. … 119 ☐ Item, pro mundandis .VII. ventris animalium bovinarum, .II. s .I. d. v. … 120 ☐ Item, .IIII. peces piscium donatis. Item, .III. sepis emptis, .XII. s. v. 121 ☐ Item, die martis, recessit dominus comes de Montebrisone, et iter arripuit Parisius [x]. ☐ 122 Item, pro potationibus equorum et someriorum facta apud Paliciam, .VI. s. .IIII. d. t. … 123 ☐ Item, pro expensis advanczatorum, .XIII. d. t. 124 ☐ Item, in aylliis et cepis, .V. d. t. 125 ☐ Item, in riso et amigdalarum, .III. s. p. … 126 ☐ Primo, in pane et eschauditz [xii], .XX. s. .IIII. d. p. … 127 ☐ Item, pro aqua apportanda pro equis adaquandis, qui bono modo ire non poterant, .XII. d. p. … 128 Item, pro quibusdam taconibus emptis ad opus dicti Montarbos, nuncii domini Guillermi de Verneto, .XIIII. d. p. … 129 ☐ Item, in lactutis et cresson, .III. d. p. … 130 ☐ Item, die dominica… fuit dominus comes apud Pontoysiam cum rege… 131 ☐ Item, in factura. XIIcim. pastillarum, .XII. d. p. … 132 ☐ Item, in grossis carnibus, .XLI. s .VI. d. p. 133 ☐ Item, in carnibus salatis, .III. s. p. 134 ☐ Item, en lart, .II. s .IIII. d. p. … 135 ☐ Item, en cresson, .I. d. p. … 136 ☐ Anno Domini. M°CCC°. quindecimo, fuit dominus comes Parisius [18], videlicet die jovis post quindenam Pasche [10 avril], in carnibus en roust, .XIX. s. p. … 137 ☐ Item, per .XVIII. peces pollaillie et uno capriolo, .XXIIII. s. … 138 ☐ Item, in pastillis, .II. s. p. 139 ☐ Item, in potis et vitris, .IIII. s .V. d. p. … 140 ☐ Item, pro expensis Guillermi, marescalli, factis cum quibusdam corrateriis, pro curendo quodam palafredo pro domino comite, .XVII. d. p. … 141 ☐ Item, … fuit dominus comes Parisius in prandio, et fuit secum dominus Johannes de Paredo, miles, et in sero recessit, et fuit in cena apud Livri cum quibusdam suis familiaribus, magna carravana remanente Parisius… 142 ☐ Item pro expensis .XXIIII. equorum per totam diem predictam, meins .II. behues, .LIII. s. p. … 143 ☐ Item, in herba pro camera domini, .X. d. p. … 144 ☐ Item, in petrogio, eschalonis [19] et caulis, .IIII. d. p. … 145 ☐ Item, pro quodam luqueto facto pro camera domini comitis Parisius, .X. d. p. 146 ☐ Item, factura foquapium, .XV. d. p. … 147 ☐ Item, die dominica, prima die mensis junii, …in caseo et eschaloignes, .XII. d. p. … 148 ☐ Item, pro lacte empto, .XII. d. p. … 149 Item, pro quodam capistro empto ad opus palafredi… et una fayssia ad opus ipsius palafredi, .V. s .X. d. 150 ☐ Item, in aceto, .III. d. p. … 151 Item, .VII. ferros ferratos de providencia. 152 Item, pro fumo terre empto pro domino comite, .IIII. d. p. … 153 ☐ Item, in eschalones et ailliis et broto, .VIII. d. p. 154 ☐ Item, pro cingulis emptis pro domino comite et Guioto, eius filio, et sex filis cingularum, .X. s. p. … 155 Item, pro aqua apportata pro equis infirmis a die dominico Pasche citra, .VIII. s. .X. d. p. … 156 ☐ Item, in dolsis pisorum, .VII. d. p. … 157 ☐ Item, .X. pullos de providencia… 158 ☐ Item, die sabbati, fuit dictus comes apud Logias, in prandio cum regina, et in sero apud Reins cum rege [xiv] … 159 ☐ Item, die dominica sequenti, fuit dominus comes apud Rains, ad coronamentum regis et regine Francorum… 160 ☐ Item, die lune sequenti, … in sero apud Courmessi… 161 ☐ Item, in bellachera, .VI. s. … 162 ☐ Item, die jovis… pro sex peciis mantilium buyandis, .VI. d. … 163 ☐ Item, die dominica in festo beati Laurentii [10 août] [1315], fuit dominus comes … in sero apud La Fera sur Oyse… 164 Item, in pollaillia, .III. s .IIII. d. … 165 ☐ Item, die mercurii [13 août]…, apud Sanctum Quintinum… 166 Item, in petrogio et broto, .IIII. d. … 167 ☐ Item, in aletibus, .III. s. … 168 ☐ Item, pro expensis .XLII. equorum apud Atrabatum… in avene pro carravana, .XX. s. … 169 ☐ Item, in brento et tupinis, .XVI. d. … 170 ☐ Item, die dominica sequenti, in festo beati Bartholomei [24 août], fuit dominus comes tota die apud Atrabatum… cum rege… 171 Item, in uno mengali et dimidio avene pro potando, .XV. s. … 172 ☐ Item, pro .V. megals avene de Bappames, .XXXII. s .VI. d. … 173 ☐ Item, in carnibus en roust, .VIII. s. 174 ☐ Item, in avena empta apud Bappames, videlicet pro .III. mengals meins .I. mesuram, .XXVII. s .VIII. d. ob. p. … 175 ☐ Item, die martis sequenti [2 septembre], fuit dominus comes in prandio apud Atrabatum, et post prandium recessit, et ivit erga regem, qui erat apud Insulam, et ego sequtus fuit eumdem in crastinum, et jacuit eadem die in sero apud Alent in Artesio… 176 ☐ Item, pro expensis .LII. equorum…, pro sex mengalis avene de providencia d’Arrat. 177 Item, pro duabus cingulis et unam faissiam et duabus varenglis pro Guioto et palafredo domini comitis, .XII. s .VI. d. … 178 ☐ Item, in escreveysses, .VI. s .VIII. d. … 179 ☐ Item, pro quodam sure sella et quadam avaleuri empta apud Insulam, .III. s .VIII. d. … 180 ☐ Item, die lune… fuit dominus comes in acie regis Francorum, prope rippam fluvii dou Licz, a parte Insule… 181 ☐ Item, die martis sequenti, ibidem…, pro quibusdam loris, .III. s .VI. d. … 182 ☐ Item, in potagio, .IIII. s. t. … 183 ☐ Item, die martis [16 septembre], … apud Tornay…, pro mapis buyandis, .XII. d. 184 ☐ Item, in pro [22] quodam crocheto et talliatura, .III. s .VII. d. p. … 185 ☐ Item [19 septembre], recessit tota carravana et dominus. G. de Verneto, et iter arripuerunt in Forisio, et dominus comes fuit in prandio apud Bappames, et in sero apud Doint [xvii] prope Peronam, in hospiciis Petri de Pratis et dame Roye Boycella. 186 ☐ In rasura et tonsura equorum, .X. d. … 187 ☐ Item, die sabbati [27 septembre], in sero apud Sanctum Licium, in hospicio dame Maout la Co[rio]se… 188 ☐ Item, en escreveysses, .V. s. … 189 ☐ Item pro expensis .XXVII. equorum, quia quidam palafredus venit, quem habebat domina de Mercorio, et eadem die, dominus comes donavit palafredum suum Imperatoris domino G. de Chatillione, .XL. s .VI. d. p. … 190 ☐ Item, pro mapis buyandis, .VIII. d. … 191 ☐ Item, pro quodam equo dessolando, .VIII. d. … 192 ☐ Item in borrelleria, .XVII. s. p., videlicet pro una forma nova ad opus cujusdam bast somerie et quibusdam estriveriis pro Guioto de Forisio, et tribus cingulis novis… 193 ☐ Item, pro quibusdam estriveres ad opus Guioti, duobus contracenglos, croperia et freno suo preparandis…, .IIII. s .VIII. d. … 194 ☐ Item, pro duabus cingulis pro Guioto, .IIII. s. p. … 195 ☐ Item, in tribus balais, .III. d. … 196 ☐ Item, in perdicibus, .VI. s. 197 ☐ Item, in piscibus aque dulcis, .V. s .VI. d. … 198 ☐ Item, in cellerid, .V. d. [ixx] … Notes de fiche [a] Notes de transcription [1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14] [15] [16] [17] [18] [19] [20] [21] [22] Notes linguistiques [i] [ii] [iii] [iv] [v] [vi] [vii] [viii] [ix] [x] [xi] [xii] [xiii] [xiv] [xv] [xvi] [xvii] [xviii] [ixx] |
|