Accueil>Les corpus textuels>Charte docAlpHPr056

Accueil

Descriptif du projet

Les corpus textuels

Interrogations linguistiques
[vers une autre interface]

Contact

 

Choix d'édition

édition critique
édition interprétative
édition diplomatique

Montrer la structure rhétorique

non
oui

   

Téléchargement du document

fichier xml fichier pdf

Documents linguistiques galloromans
Corpus : docAlpHPr (docAlpHPr)
Responsable du corpus : Martin Glessgen
Édition de la charte : Paul Meyer

docAlpHPr056

1409.

Type de document: Délibérations.

Objet: Extraits des délibérations du conseil de la ville de Manosque relatives à différents droits et devoirs des habitants de la ville.

Rédacteur: Commune de Manosque.

Support: Registre.

Lieu de conservation: Archives de Manosque.

Édition antérieure: Meyer 1909, p. 378-380.

1  Anno incarnationis Domini .moiiijoviijo., die .xxj. mensis marcii, congregato honorabili consilio in domo consilii ad sonum campane, ut moris est, pro consilio tenendo, quorum nomina sunt hec, videlicet[…]
2 Qui quidem consiliarii et probi homines predicti ordinaverunt quod reva vini vendatur et liberetur die lune proxima veniente, que erit .xxv. instantis mensis marcii, videlicet per supradictos sindicos, videlicet Johannem Gasqui[…], meliori precio quo poterint et ut in talibus est fieri faciendum et consuetum, ut continetur in capitulis hic insertis. 3 Premierament, declaram que qui vendra vin a menut la copa gran de .viij. demieys torne a .ix. demieys, e lo .ix. demiey sia de la villa, et outra .ij. d. per copa si pague a la villa per lo vendent.
4 Item, e qui comprara vin per son beure lo prena a la petita copa, aquilhi de la villa, et lo vendent pague a la villa .ij. d. per copa, e lo noven demiey. E si lo pren per adulhar [i], lo prena a la grant copa, et lo vendent pague .ij. d. per copa a la villa.
5  E si lo vendent vent vin a persona estrania aja a mesurar a la grant copa, e pague a la villa den. .ij. per copa.
6 Item, declaram que de vin trempat, que s'apella trempa [ii], pague lo vendent .j. d. per copa a la villa ou al comprador; e que s'enquante al enquant e si lioure, non prejudicant a personas privilegiadas dels .ij. d. per copa ni a persona que sia en franquesa del senhor e de la villa.
7 Et en ayso non s'entent lo senhor si vendia son vin ni a en gros ni a menut.
8 Item, e si aucuna persona de la villa de Manoasca portava vin per vendre deforas la dita villa, que sia de sas vinhas, pague .ij. d. per copa, et si lo comprava per portar deforas q ue non pague ren.
9 Item, e si aquellos que son en franquesa vendien vin a la petita mesura, que sian tengutz de pagar lo demiey.
10 Item, e si denguna persona que salhisca en la dita reva non aja dengun sobre enquant, si non que premierament done e presente doas fermansas sufficiens aus sendegues et als autres que son adordenatz de far liourar la dita reva, ou a l'enquantador.
11  Anno Domini moccccoixo, die .xix. mensis augusti, congregatis honorabilibus consiliariis pro consilio tenendo ad sonum campane, ut moris est, quorum nomina sunt hec[…]
12  Et primo requiratur dominus bajulus de faciendo fieri preconisaciones infrascripta[s].
13 Premierament, que denguna persona, de qualque condicion que sia, ni de cayna non, non auze pendre ni culhir en autruy possession, sensa licencia d'aquel de cuy sera la possession, denguns frucxs ni dengunas ortolalhas, comma son amellas, nozes, figas, peras, poms, prunas, avellanas, codons, pessegues, ni olivas, et aquo sus la pena de .x. s. de jort, et de nueh de .xx. s.. Et outra la dicha pena, per la premiera amella, noze, figa, avellana, pera, pom, pruna e oliva den. .xij., et de cascuna autra siguent den. .j., pagadors per aquelos que aytals causas faran ni culhiran, de las quals penas la mitat sia del senhor e l'autra mitat sia del denunciador; e que cascun sia crezut d'ayso a son sacrament, fazent lo sacrament en presencia d'aquel que aura fach aytal dampnagi.
14 Item, e que denguna persona non auze culhir en autruy possession denguns aygrasses ni rasyns sensa licencia d'aquelos de que sera la dicha possession ou vinha; et aquo sus la pena de .x. s. de jours et de .xx. s. de nuech. Et outra la dicha pena, per cascun rasyn, del premier pague .xij. den. et de cascun dels autres den. .ij.. E que cascun sia cresut a son sacrament, la mitat al senhor et l'autra mitat al denunciant.
15 Item, e per cascun caul, cogorda, concombre, lachuga et de tota autra ortolalha pagon, aysins quant dessus es dich, al senhor et al denunciant, e lo dan donat.
16  Item, e que degun pastre ou gardian, de qualque condicion que sia, non auze tener sos avers si [1] far paysser prop de las vinhas del dit luoc per l'espasse de .cc. passes, de jours, sus la pena de .v. s. per cascuna vegada, e de s. .x. de nueh per cascuna vegada, et en restitucion del dan donat. Et que lodit denunciant sia tengut de manifestar ad aquel de cuy sera la dita possession, la mitat al senhor, e l'autra al denunciant.
17 Item, e que denguna persona, de qualque condicion que sia, non auze cassar ni far cassar en vinhas ni prop de las ditas vinhas de ce passes, et aquo sus la pena, per cascuna vegada, de .v. s. per las personas, et per cascun can page .j. g., la mitat de la pena al senhor et l'autra al denunciant, e lo dan donat ad aquel de qui sera la possession, notifficant li et fazent assaber per lo denunciant. Et que aquest capitol dure d'aysi a Touz Sains propdanament venent.
18 Item, e que denguna persona, de qualque condicion que sia, non auze metre denguns frucx los dimengues denfra la villa de Manoasca, comma son rasins, nozes, figas, ni del sieu ni de l'autruy, sus la pena d'un gr., la mitat al senhor e l'autra al denunciant, per cascuna ves et per cascuna vegada.

Notes de transcription
[1] Corriger ni.

Notes linguistiques
[i] «Asulha, asoulha, faire le remplage d'un tonneau, le remplir jusqu'à la bonde» (Mistral, UIA).
[ii] Piquette (Mistral, TREMPO).