Accueil>Les corpus textuels>Charte docAlpHPr039

Accueil

Descriptif du projet

Les corpus textuels

Interrogations linguistiques
[vers une autre interface]

Contact

 

Choix d'édition

édition critique
édition interprétative
édition diplomatique

Montrer la structure rhétorique

non
oui

   

Téléchargement du document

fichier xml fichier pdf

Documents linguistiques galloromans
Corpus : docAlpHPr (docAlpHPr)
Responsable du corpus : Martin Glessgen
Édition de la charte : Paul Meyer

docAlpHPr039

1476.

Type de document: Ordonnance.

Objet: Ordonnance relative à différents droits et devoirs des habitants de la ville de Forcalquier.

Auteur: Le conseil de la ville de Forcalquier.

Bénéficiaire: Les habitants de la ville de Forcalquier.

Rédacteur: Commune de Forcalquier.

Support: Pièce insérée dans un registre.

Lieu de conservation: Archives de Forcalquier, BB 43-1.

Édition antérieure: Meyer 1909, p. 340-342.

1  Item, ordinaverunt ipsa nova capitula penarum municipalium in presenti libro inseri et describi per notarium presentis consilii, prout et illico seriatim inserta fuerunt.
2 Tenor dictorum capitulorum supra mentionatorum sequitur prout ecce:
3 Et premierament an ordenat, conclus et statut que nenguna persona, de quanhia conticion [1] que sia, strania ho privada, non auja [2] ho presumisca metre ho far metre nengun aver bannal, gros ni menut, denfra las grans confinias del terratori d'aquesta present villa, so es assaber del miech de abriel de cascun an untro a la festa de Tossans, las quals confinias son designadas coma s'ensec:
4 Et premierament, prenent et acomensant a la vinha del noble Julian Talon de Chassons? et d'aqui avant al camin de Hiborgues [i], et aquel seguent sota la terra de Hugueta Gibelina untro lo terratori del castel de Manoa [ii], et puys d'aqui suguent la comba de Vallangosta, sota la vinha del noble Johan Amalric, et d'aqui seguent la division dels terratoris de Manoa et d'aquesta present villa de Forc. untro al collet de Manoa, et untro al rocas de Sant Suffren, reservat los passages dels avers, et del dich rocas prenent lo camin de Manosca untro a la terra dels hers de Johan Martin[…]
5  Item, que nenguna persona, de quanhia condicion que sia, non auja ni presumisca son can annar ni far annar, vid. del miech del mes de aost untro a miey de octobre, cascun an sensa tollos [iii] exceptat cam de aver [iv] et petis braches [v] de villa, sus la pena de ung gros [3].
6 Item, que nenguna persona, de quanhia condicion que sia, non puesca accusar las penas subredichas, sinon que aya prestat sagrament en las mans de moss. lo viguier ho de son luoctenent, present messenhors sindegues ho de sos luoctenens, de far bona, justa et veraya rellation.
7 Item, que cascuna persona de bon non et de bona fama puesca accusar las penas subredichas ho alcuna de aquellas, quant attrobaria los malsfators al sieu.
8 Item, que tota persona aven autoritat ho poyssansa de segre las dichas penas sia tengut [vi] de notifficar en aquel a qui seria lo damagi donat, davant que fassa nenguna execution della dicha pena; et al cas que el fessa nenguna execution davant la dicha revellation, que aquella pena per el adonca accusada sia per non facha et totalment nulla.
9 Item, que tota persona avent autoritat et poyssansa de accusar las dichas penas, deya far veraya rellation del jort, del luoc et della persona, et aquo scrieure o far scrieure denfra hun jort natural, et aquella rellation deya far al notari del conselh, et al cas que non fassa coma si conten en aquest present capitol, la dicha pena subre aquo stablida sia per non accusada et totalment nulla.
10 Item, an ordenat e statuit que los porcs comuns et privas si deyan salhir de tout lo lahoraïs [vii] hont auria noguiers, cascun an a la festa de san Bertromieu [viii], untro a miech del mes de octobre, sus la pena de sinc sous de jort, et lo doble de nuech, applicadoyra coma dessus per ters per cascun trop.
11 Item, que nenguna persona de quanhia condicion que sia, strania ho privada, non permeta ni fassa permetre de annar sous porcs denfra villa sensa garda, sub la pena, per cascuna bestia grossa, de hun gros, et per cascun porcel de tres meses, de deniers quatre. Et si lo dich aver porchini si attrobava donant damagi, sia tengut de pagar coma si conten en lo capitol de l'aver menut.

Notes de transcription
[1] Sic.
[2] Faute pour ause? Se retrouve plus bas.
[3] Les mots en italique sont ajoutés d'une autre main.

Notes linguistiques
[i] Les Ybourgues (Uboneguesdans le Livre-journal d'Ugo Teralh), hameau ayant formé jadis une paroisse, dépendant de la commune de Limans, canton de Forcalquier.
[ii] Mane, cant. de Forcalquier.
[iii] Nous avons déjà rencontré ce mot à Digne dans un compte de 1424. C. Arnaud, qui a analysé ce document dans son Hist. de la viguerie de Forcalquier, II, 87 et suiv., dit à tort qu'il était prescrit de «museler les chiens», depuis la mi-août jusqu'au mois d'octobre. Le texte ne dit rien de pareil.
[iv] Les chiens de berger.
[v] Des brachets; c'est un mot de l'ancien français.
[vi] À noter tenguten rapport avec persona.
[vii] Terre labourable (Mistral, LABOURADIS).
[viii] Le 24 août.